ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ନେଇ ଅନେକ ରୋଚକ ତଥ୍ୟ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତର ୧୫ ତମ ନୂଆ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି। ଚଳିତ ମାସ ୨୫ ତାରିଖରେ ଦେଶର ୧୫ ତମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିବେ। ବର୍ତ୍ତମାନର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରାମନାଥ କୋବିନ୍ଦଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ଜୁଲାଇ ୨୪ରେ ଶେଷ ହେବ। ତେଣୁ ସାମ୍ବିଧାନିକ ନିୟମ ଅନୁସାରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଜଷ୍ଟିସ ଏନଭି ରମାନ୍ନା ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁଙ୍କୁ ପଦ ଓ ଗୋପନୀୟତାର ଶପଥ ପାଠ କରାଇବେ। ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ସେହିଦିନ ଠାରୁ ନିଜର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ଆରମ୍ଭ କରିବେ।

ଭାରତୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ନେଇ ରୋଚକ ତଥ୍ୟ
ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ଭାରତର ୧୫ ତମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି। ସେ ଭାରତର ସାମ୍ବିଧାନିକ ଶାସନ ମୁଖ୍ୟ ହେବା ସହିତ ଭାରତୀୟ ସେନାର ସୁପ୍ରିମ କମାଣ୍ଡର ହେବା ସହିତ ପ୍ରଥମ ନାଗରିକ ଭାବେ ପରିଗଣିତ ହେବେ। ଶ୍ରୀମତୀ ମୁର୍ମୁ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ଜନଜାତି ମହିଳା ତଥା ଦ୍ୱିତୀୟ ମହିଳା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱ ନେବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ତାଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରତିଭା ଦେବୀ ସିଂ ପାଟିଲ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିସାରିଛନ୍ତି। ସେହିପରି ଦେଶର ୧୨ ଜଣ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିଜର ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷୀୟା କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ପୂରଣ କରିସାରିଛନ୍ତି। ଫକୀରୁଦ୍ଦିନ ଅଲ୍ଲୀ ଅହମ୍ମଦ ଓ ଡଃ ଜାକୀର ହୁସେନ ନିଜର ପାଞ୍ଚବର୍ଷିଆ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ପୂରଣ କରିପାରିନାହାଁନ୍ତି। କାରଣ ନିଜ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ସମୟରେ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା। ୧୪ ଜଣ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ କେବଳ ନିଜର ଦୁଇଟି ଟର୍ମ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ପୂରଣ କରିଛନ୍ତି। ଡଃ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ୨୬ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୫୦ ରୁ ୧୩ ମେ ୧୯୬୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। ସେ ୧୨ ବର୍ଷ ୧୦୭ ଦିନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। ସେହିପରି ଭାରତର ତିନି ଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। ବିଡି ଜତ୍ତି , ମହମ୍ମଦ ହିୟାଦଉଲ୍ଲା, ଭିଭି ଗିରି ପ୍ରମୁଖ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। ମହମ୍ମଦ ହିୟାଦଉଲ୍ଲା ସୁପ୍ରିମ କୋର୍ଟର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଓ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦ ସମ୍ଭାଳି ଥିଲେ। ନୀଲମ ସଞ୍ଜିବ ରେଡ୍ଡୀ ଭାରତର ଏକମାତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଯିଏ ନିଦ୍ୱର୍ନ୍ଦ୍ୱରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ। ୧୯୭୭ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନରେ ୩୬ ଜଣ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ନାମାଙ୍କନ ଖାରଜ ହୋଇଯିବାରୁ ଶ୍ରୀ ରେଡ୍ଡୀ ଏକମାତ୍ର ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ। ୧୯୬୯ ନିର୍ବାଚନରେ ନୀଲମ ସଞ୍ଜିବ ରେଡ୍ଡୀ ସ୍ୱାଧୀନ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭିଭି ଗିରିଙ୍କ ଠାରୁ ଅଳ୍ପ ଭୋଟ ବ୍ୟବଧାନରେ ହାରି ଯାଇଥିଲେ। ଭିଭି ଗିରି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ। ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ମଜାଦାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନ ୧୯୬୯ ମସିହାରେ ହୋଇଥିଲା ଯେତେବେଳେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ସାଙ୍କେତିକ ଭାବରେ ଭି.ଭି. ଗିରିଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ ଦେଇଥିଲେ। ଯେଉଁ କାରଣରୁ ବାମ ଦଳ ବ୍ୟତୀତ କଂଗ୍ରେସର କିଛି ଜନ ପ୍ରତିନିôଧ ମଧ୍ୟ ଭି.ଭି. ଗିରିଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ। ଯଦିଓ ଭି.ଭି. ଗିରି ପ୍ରଥମ ପସନ୍ଦ ଭୋଟର ମାତ୍ର ୪୮ ପ୍ରତିଶତ ପାଇଥିଲେ ଏବଂ ସେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟା ଗରିଷ୍ଠତା ହାସଲ କରିନଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେହି ସମୟରେ ନିର୍ବାଚନରେ ତୃତୀୟ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ସିଡି ଦେଶମୁଖ ମଧ୍ୟ ଏକ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଭୋଟ୍ ପାଇଥିଲେ, ଫଳସ୍ୱରୂପ ନୀଲମ ସଞ୍ଜୀବ ରେଡ୍ଡୀ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଥିଲେ।
ଭାରତରେ ୬ ଜଣ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି, ଅର୍ଥାତ୍ ରାଜ୍ୟସଭାର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ, ସଂସଦର ଉପର ଗୃହ ମଧ୍ୟ ରହିଛନ୍ତି। ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସରର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ୍ ଦେଶର ଦ୍ୱିତୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ। ତୃତୀୟ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭିଭି ଗିରି ଦେଶର ଚତୁର୍ଥ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ମନୋନୀତ ହୋଇଥିଲେ। ରାମସ୍ୱାମୀ ଭେଙ୍କଟାରାମନ୍ ଭାରତର ସପ୍ତମ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଯିଏକି ଅଷ୍ଟମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ। ଅଷ୍ଟମ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡକ୍ଟର ଶଙ୍କର ଦୟାଲ ଶର୍ମା ମଧ୍ୟ ନବମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ। ସେହିପରି ନବମ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି କୋଚେରିଲ ରମଣ ନାରାୟଣ (କେଆର ନାରାୟଣନ) ମଧ୍ୟ ଭାରତର ଦଶମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ। ନାରାୟଣନଙ୍କ ପରେ ଏପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରେ ବସି ନାହାଁନ୍ତି। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ କାର୍ୟ୍ୟକାଳ ହେଉଛି ତୃତୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡକ୍ଟର ଜାକିର ହୁସେନ୍। ସେ ୧୩ ମଇ ୧୯୬୭ ରୁ ମେ ୩, ୧୯୬୯ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର କାର୍ୟ୍ୟକାଳ ମୋଟ ୩୫୫ ଦିନ ରହିଲା। ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ କାର୍ୟ୍ୟକାଳ ଥିଲା।
ଦେଶର ପଞ୍ଚମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ତଥା ଭାରତର ଦ୍ୱିତୀୟ ମୁସଲମାନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବାସାପ୍ପା ଦାନାପ୍ପା ଜାତି (ବିଡି ଜତି) ଫେବୃଆରୀ ୧୧, ୧୯୭୭ ରେ ଫଖରୁଦ୍ଦିନ ଅଲି ଅହମ୍ମଦଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ହେବାପରେ ତାଙ୍କର ପାଞ୍ଚ ମାସ ଏବଂ ୧୪ ଦିନିଆ କାର୍ୟ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ କାର୍ୟ୍ୟ କରିଥିଲେ। ୧୯୫୭ ମସିହାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ନିର୍ବାଚନରେ ୧୯୫୦ ମସିହାରୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରେ ବସିଥିବା ଡକ୍ଟର ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ପୁନର୍ବାର ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେତେବେଳେ ସେ ୯୮.୯୯ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ପାଇଥିଲେ। ଏହା ହେଉଛି ସର୍ବାଧିକ ଭୋଟ୍ ଯାହା କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପ୍ରାର୍ଥୀ ପାଇନାହାଁନ୍ତି।
୧୯୬୨ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନରେ ଡକ୍ଟର ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକ୍ରିଷ୍ଣନ୍ ୯୮.୨୫ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ପାଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହା ହେଉଛି ଦ୍ୱିତୀୟ ସର୍ବାଧିକ ଭୋଟ୍ ପ୍ରତିଶତ। ଯେତେବେଳେ ଶିବସେନା ବ୍ୟତୀତ ସମସ୍ତ ପ୍ରମୁଖ ଦଳ ତାଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କୁ ମିଳିଥିଲା । ଭାରତର ଚତୁର୍ଥ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭିଭି ଗିରି ହେଉଛି ଏକମାତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଯିଏ ଦେଶର କାର୍ୟ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମଧ୍ୟ ରହିଛନ୍ତି ଏବଂ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମଧ୍ୟ ରହିଛନ୍ତି । ଦେଶର ପ୍ରଥମ ଏବଂ ଏକମାତ୍ର ଶିଖ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ ଜ୍ଞାନୀ ଜୈଲ ସିଂ, ଯିଏ ଜୁଲାଇ ୨୫, ୧୯୮୨ରୁ ଜୁଲାଇ ୨୫, ୧୯୮୭ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଭାରତର ସପ୍ତମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ କାର୍ୟ୍ୟ କରିଥିଲେ।

ଦେଶର ପ୍ରଥମ ମୁସଲିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡକ୍ଟର ଜାକିର ହୁସେନ୍ ଥିଲେ, ଯିଏକି ୧୩ ମଇ ୧୯୬୭ ରୁ ମେ ୩, ୧୯୬୯ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଭାରତର ତୃତୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପଦବୀରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲେ। ଭାରତର ଦ୍ୱିତୀୟ ମୁସଲିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେଉଛନ୍ତି ଫଖରୁଦ୍ଦିନ ଅଲି ଅହମ୍ମଦ ଯିଏ ପଞ୍ଚମ ମୁଖ୍ୟ ଭାବରେ କାର୍ୟ୍ୟ କରିଥିଲେ ସେ ୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୪ ରୁ ୧୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୭୭ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ । ଦେଶର ତୃତୀୟ ମୁସଲିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡଃ ଅବଦୁଲ କଲାମ ଜୁଲାଇ ୨୫, ୨୦୦୨ ରୁ ଜୁଲାଇ ୨୫, ୨୦୦୭ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଦେଶର ଏକାଦଶ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ କାର୍ୟ୍ୟ କରିଥିଲେ। ଦେଶର ପ୍ରଥମ ଦଳିତ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କେଆର ନାରାୟଣନ୍, ଯିଏ ଜୁଲାଇ ୨୫, ୧୯୯୭ ରୁ ୨୫ ଜୁଲାଇ ୨୦୦୨ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଭାରତର ଦଶମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ । ଦେଶର ଦ୍ୱିତୀୟ ଦଳିତ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେଉଛନ୍ତି ଭାରତର ୧୪ ତମ ତଥା ବିଦାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରାମନାଥ କୋବିନ୍ଦ ଯିଏ ଜୁଲାଇରେ କାର୍ୟ୍ୟଭାର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ୨୫, ୨୦୧୭, ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ଜୁଲାଇ ୨୫, ୨୦୨୨ ରେ ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ଶପଥ ନେବା ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ କାର୍ୟ୍ୟ କରିବେ।