ସୂର୍ୟ୍ୟର କ୍ଷତିକାରକ କିରଣରୁ ନିଜକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାପଇଁ ଲୋକମାନେ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ସନସ୍କ୍ରିମ ବ୍ୟବହାର ଆମ ପାଇଁ କେତେ ଉପକାରୀ ତାହା ଆମେ ଜାଣିନାହୁଁ । କହିବାକୁ ଗଲେ ସନସ୍କ୍ରିମ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଭଲ । କିନ୍ତୁ ବେଳେ ବେଳେ ଏହା ଆମ ଶରୀର ପାଇଁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥାଏ । ସମ୍ପ୍ରତି କିଛି ରିପୋର୍ଟରେ ଦାବି କରାଯାଇଛି ଯେ ସନସ୍କ୍ରିନର ଅତ୍ୟଧିକ ବ୍ୟବହାର ଚର୍ମ କର୍କଟ ରୋଗର ଆଶଙ୍କା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ। ଏକ ଔଷଧ ବିଶ୍ଳେଷଣାତ୍ମକ ସେବା କମ୍ପାନୀ ତାଙ୍କ ଗବେଷଣାରେ ଜାଣିପାରିଛି ଯେ ଅନେକ ସନ-ସ୍କ୍ରିନରେ ବେଞ୍ଜିନର ପରିମାଣ ଅଧିକ ଥାଏ। ଯାହା କର୍କଟ ରୋଗର କାରଣ ହୋଇପାରେ। କିନ୍ତୁ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ଲଗାଇବା ଦ୍ୱାରା କ’ଣ ପ୍ରକୃତରେ କର୍କଟ ରୋଗ ହୋଇପାରେ?
ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ଲଗାଇବା ଦ୍ୱାରା ଚର୍ମ କର୍କଟ ହୁଏ ନାହିଁ। ବରଂ ଏହା ଚର୍ମକୁ UV କିରଣରୁ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ତଥାପି, ବଜାରରେ ମିଳୁଥିବା କିଛି ସନସ୍କ୍ରିନରେ ଏପରି ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ଥାଏ ଯାହା ଶରୀରରେ fMûAùf ହରମୋନ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରେ ଏବଂ ଚର୍ମ ଆଲର୍ଜି ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ। ଅନେକ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ସନସ୍କ୍ରିନକୁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ଲଗାଇବା ଦ୍ୱାରା ଚର୍ମ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା କମିଯାଏ। କିନ୍ତୁ କ୍ଷତିକାରକ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ଥିବା ସନସ୍କ୍ରିନର ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ବ୍ୟବହାର ଚର୍ମ କୋଷଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ। ରାସାୟନିକ ସନ୍କ୍ରିନ୍ ବଦଳରେ ଖଣିଜ ସନ୍କ୍ରିନ୍ କିମ୍ବା ଜୈବିକ ସନ୍କ୍ରିନ୍ ବାଛିବା ଭଲ। ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଚର୍ମ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ କିମ୍ବା ଆପଣ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ଜ୍ୱଳନ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି, ତେବେ ତୁରନ୍ତ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରନ୍ତୁ।
ଚର୍ମରୋଗ ବିଭାଗର ଡାକ୍ତର ନିଖିଲ ଟଣ୍ଡନ କୁହନ୍ତି ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ଚର୍ମ କର୍କଟ ରୋଗର କାରଣ ହୁଏ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ କିଛି ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ। ଯଦି କୌଣସି ସନସ୍କ୍ରିନରେ ବେଞ୍ଜିନର ପରିମାଣ ଅଧିକ ଥାଏ, ତେବେ କର୍କଟ ରୋଗର ଆଶଙ୍କା ରହିପାରେ। ବେଞ୍ଜିନ ଏକ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ, ଯାହା ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ।ତଥାପି, ସମସ୍ତ ସନସ୍କ୍ରିନରେ ବେଞ୍ଜିନ ଥିବା ଜରୁରୀ ନୁହେଁ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ କିଣନ୍ତି, ତାହା ସର୍ବଦା ଏକ ଭଲ ବ୍ରାଣ୍ଡର ହେବା ଉଚିତ ଏବଂ ଏହାର SPF 30 ରୁ ଅଧିକ ହେବା ଉଚିତ। ଡାକ୍ତର ନିଖିଲ କୁହନ୍ତି ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି କେବଳ ଚର୍ମ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନେଇ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ। ଏହାକୁ ନିଜେ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଠିକ୍ ନୁହେଁ। କେବଳ ଡାକ୍ତର ପରାମର୍ଶ ଦେବେ ଯେ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ଆବଶ୍ୟକ କି ନାହିଁ ଏବଂ କେଉଁ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ଲଗାଇବା ଉଚିତ।
କେଉଁ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ବିପଦଜନକ ହୋଇପାରେ?
କିଛି ସନସ୍କ୍ରିନରେ ଅକ୍ସିବେଞ୍ଜୋନ୍, ଅକ୍ଟିନୋକ୍ସେଟ୍ ଏବଂ ପାରା-ଆମିନୋବେଞ୍ଜୋଇକ୍ ଏସିଡ୍ (PABA) ଭଳି ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ଥାଏ। ଏହି ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ଶରୀରରେ ପ୍ରବେଶ କରି ହରମୋନ ଅସନ୍ତୁଳନ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ଏବଂ କିଛି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚର୍ମକୁ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ କରିପାରେ। ତଥାପି, ଏହି ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ଏବଂ ଚର୍ମ କର୍କଟ ମଧ୍ୟରେ ସିଧାସଳଖ ସମ୍ପର୍କ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଭାବରେ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇନାହିଁ।
ସନସ୍କ୍ରିନକୁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ କିପରି ବ୍ୟବହାର କରିବେ?
ଯଦି ଆପଣ ଠିକ୍ ଭାବରେ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି, ତେବେ ଏହା କୌଣସି କ୍ଷତି କରିବ ନାହିଁ। ସର୍ବଦା SPF 30 କିମ୍ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ସହିତ ଏକ ବ୍ରଡ-ସ୍ପକ୍ଟ୍ରମ୍ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ବାଛନ୍ତୁ, ଯାହା UVA ଏବଂ UVB ଉଭୟ କିରଣରୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେଇପାରିବ। ଜିଙ୍କ ଅକ୍ସାଇଡ୍ ଏବଂ ଟାଇଟାନିୟମ୍ ଡାଇଅକ୍ସାଇଡ୍ ଯୁକ୍ତ ଖଣିଜ-ଭିତ୍ତିକ ସନସ୍କ୍ରିନ୍ ଚର୍ମ ପାଇଁ ସୁରକ୍ଷିତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଯଦି ଆପଣ ବାହାରେ ଖରାରେ ଅଛନ୍ତି । ତେବେ ପ୍ରତି ୨-୩ ଘଣ୍ଟାରେ ସନସ୍କ୍ରିନ ପୁନଃ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।