ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତର ଅର୍ଥନୀତି ଯେତିକି ବିଶାଳ, ସେତିକି ଭାବରେ ବିଭକ୍ତ ମଧ୍ୟ। କିଛି ରାଜ୍ୟକୁ ଭାରତର ଅର୍ଥନୈତିକ ମେରୁଦଣ୍ଡ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଯେଉଁଠାରେ ବ୍ୟବସାୟ, ଶିଳ୍ପ, କୃଷି ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ମିଳିତ ଭାବରେ ଦେଶର GDPର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ଯୋଗଦାନ କରନ୍ତି। ତେବେ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି, ଭାରତର ଅର୍ଥନୀତିର ଏକ ତୃତୀୟାଂଶ ଭାର କେଉଁ ରାଜ୍ୟ ବହନ କରନ୍ତି? ଉତ୍ତର ଆପଣଙ୍କୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କରିପାରେ।
ଭାରତର ଅର୍ଥନୈତିକ ଦୃଶ୍ୟପଟକୁ ନିକଟରୁ ଦେଖିଲେ ଜଣାପଡ଼ିବ ଯେ କିଛି ରାଜ୍ୟ ଦେଶର ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ଇଞ୍ଜିନ ପାଲଟିଛନ୍ତି। ପରିସଂଖ୍ୟାନ ସୂଚିତ କରେ ଯେ ଭାରତର GDPର ପ୍ରାୟ ଏକ ତୃତୀୟାଂଶ ମାତ୍ର ପାଞ୍ଚଟି ରାଜ୍ୟରୁ ଆସିଥାଏ। ଏହି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିଜକୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିନାହାଁନ୍ତି, ବରଂ ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ ଭାରତର ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରତିଛବିକୁ ମଧ୍ୟ ସୁଦୃଢ଼ କରିଛନ୍ତି।
ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ଧନୀ ରାଜ୍ୟ ଭାବରେ ତାଲିକାର ଶୀର୍ଷରେ ରହିଛି ମହାରାଷ୍ଟ୍ର । ପ୍ରାୟ ୩୧ ଟ୍ରିଲିୟନର ମୋଟ ରାଜ୍ୟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (GSDP) ସହିତ, କେବଳ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତିର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ଯୋଗଦାନ କରେ। ଭାରତର ଆର୍ଥିକ ରାଜଧାନୀ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ମୁମ୍ବାଇ ହେଉଛି ଅର୍ଥନୈତିକ ଶକ୍ତିର କେନ୍ଦ୍ର । ବଲିଉଡ୍, BSE, NSE, ଏବଂ ଭାରତ ଏବଂ ବିଦେଶର ପ୍ରମୁଖ କର୍ପୋରେଟ୍ ହାଉସ୍ ଗୁଡ଼ିକର ମୁଖ୍ୟାଳୟ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଅବସ୍ଥିତ।
ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଶିଳ୍ପ ରାଜ୍ୟ ତାମିଲନାଡୁ ମଧ୍ୟ ଭାରତର ଅର୍ଥନୈତିକ ଶକ୍ତିରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସର୍ବାଧିକ ଅଂଶଦାନ ରଖେ। ପ୍ରାୟ ୨୦ ଟ୍ରିଲିୟନର GSDP ସହିତ, ରାଜ୍ୟ କେବଳ ଏକ ଅଟୋମୋବାଇଲ୍ ଏବଂ ଟେକ୍ସଟାଇଲ୍ ହବ୍ ନୁହେଁ, ବରଂ IT କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଅଗ୍ରଣୀ । ଚେନ୍ନାଇ, କୋଏମ୍ବାଟୁର ଏବଂ ମାଦୁରାଇ ଭଳି ସହରଗୁଡ଼ିକ ଏବେ ବିଶ୍ୱ ନିବେଶକଙ୍କ ପାଇଁ ଆକର୍ଷଣୀୟ ସ୍ଥାନ ପାଲଟିଛି।
ସେହିପରି ତୃତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି ଗୁଜରାଟ, ଯାହା ଏହାର ଶିଳ୍ପ ବିକାଶ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟିକ ବୁଦ୍ଧି ପାଇଁ ଜଣାଶୁଣା। ପ୍ରାୟ ୨୦ ଟ୍ରିଲିୟନ ଟଙ୍କାର GSDP ସହିତ, ଗୁଜରାଟର ବନ୍ଦର ଏବଂ SEZ ହେଉଛି ଭାରତର ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବାଣିଜ୍ୟର ଜୀବନ। ପେଟ୍ରୋକେମିକାଲ୍ ଏବଂ ଔଷଧ ଶିଳ୍ପ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ନୂତନ ଉଚ୍ଚତାକୁ ନେଇଛି।
ଦେଶର ସର୍ବାଧିକ ଜନସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ରାଜ୍ୟ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ଏହାର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ପାରମ୍ପରିକ କୃଷିରୁ ସେବା ଏବଂ ଆଇଟି କ୍ଷେତ୍ରକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କରୁଛି। ପ୍ରାୟ ୧୯.୭ ଟ୍ରିଲିୟନର GSDP ସହିତ, ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ଦେଶର ଚତୁର୍ଥ ବୃହତ ଅର୍ଥନୀତି। ଧାର୍ମିକ ପର୍ଯ୍ୟଟନ, ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶ ଏହି ତାଲିକାରେ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶକୁ ଏକ ଦୃଢ଼ ସ୍ଥାନ ପ୍ରଦାନ କରିଛି।
ଭାରତର ସିଲିକନ୍ ଭ୍ୟାଲି ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା କର୍ଣ୍ଣାଟକ ପଞ୍ଚମ ସ୍ଥାନରେ ଅଛି। ବେଙ୍ଗାଲୁରୁର ଆଇଟି କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ସଂସ୍କୃତି ରାଜ୍ୟର ଅର୍ଥନୈତିକ ମେରୁଦଣ୍ଡ। ପ୍ରାୟ ୧୯.୬ ଟ୍ରିଲିୟନର GSDP ସହିତ, ରାଜ୍ୟ ଜୈବ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଏବଂ ଗବେଷଣାରେ ମଧ୍ୟ ଦେଶକୁ ନେତୃତ୍ୱ ଦେଉଛି।