ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଜି -୨୦ ଦେଶର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଅଟେ। ଜି -୨୦ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ଦେଶର ରାଜଧାନୀ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ୯ ଏବଂ ୧୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୩ ରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ୧୮ ତମ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ଏ୨୦ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱର ୨୦ ଟି ଦେଶର ଏକ ଗୋଷ୍ଠୀ। ଏହି ଗୋଷ୍ଠୀରେ ୧୯ ଟି ଦେଶ ଏବଂ ୟୁରୋପୀୟ ୟୁନିଅନ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଯେତେବେଳେ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜିତ ହୁଏ ସେତେବେଳେ ସମସ୍ତ ଦେଶର ରାଜ୍ୟ ମୁଖ୍ୟ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ଥିବା ଅନ୍ୟ ସଦସ୍ୟମାନେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ।
ଏହି ଦେଶଗୁଡିକ ଏ୨୦ ରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ
ଜି -୨୦ ଦେଶର ଗୋଷ୍ଠୀରେ ୧୯ ଟି ଦେଶ ଏବଂ ୟୁରୋପୀୟ ୟୁନିଅନ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ
ଆର୍ଜେଣ୍ଟିନା, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, ବ୍ରାଜିଲ, କାନାଡା, ଚୀନ୍, ଫ୍ରାନ୍ସ, ଜର୍ମାନୀ, ଭାରତ, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ, ଇଟାଲୀ, ଜାପାନ, ମେକ୍ସିକୋ, କୋରିଆ, ଋଷ, ସାଉଦି ଆରବ, ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା, ତୁର୍କୀ, ବ୍ରିଟେନ, ଆମେରିକା ଏବଂ ୟୁରୋପୀୟ ୟୁନିଅନ୍।
ଜି-୨୦ ର ନିମନ୍ତ୍ରିତ ସଦସ୍ୟ
ଏହି ସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କେତେକ ଦେଶ ମଧ୍ୟ ଭାରତର ପକ୍ଷରୁ ଏ୨୦ ପାଇଁ ନିମନ୍ତ୍ରିତ ହୋଇଛନ୍ତି। ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ବାଂଲାଦେଶ, ଇଜିପ୍ଟ, ମରିସସ୍, ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ନାଇଜେରିଆ, ଓମାନ, ସିଙ୍ଗାପୁର, ସ୍ପେନ୍ ଏବଂ ସଂଯୁକ୍ତ ଆରବ ଏମିରେଟ୍ସ । ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶର ମୁଖ୍ୟମାନେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବେ, ଯାହାର ସୁରକ୍ଷା ଦାୟିତ୍ୱ କେତେକ ଏଜେନ୍ସି ନେବେଜ୍ଝ ଏହି ପ୍ରମୁଖ ଏଜେନ୍ସିଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ହେଉଛି RAW, SWAT-DP, CIA (US), MI6 (UK), MSS (China) ଇତ୍ୟାଦି।
RAW
ଅନୁସନ୍ଧାନ ଏବଂ ବିଶ୍ଳେଷଣ ୱିଙ୍ଗ୍ । ଏହା ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମୁଖ ସୁରକ୍ଷା ଏଜେନ୍ସି । ଭାରତ-ଚୀନ୍ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ୨୧ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୬୮ ରେ ଏହି ଏଜେନ୍ସି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ୟ୍ୟ ହେଉଛି ଦେଶ ତଥା ବାହାରେ ଆତଙ୍କବାଦୀ କାର୍ୟ୍ୟକଳାପ ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ଏବଂ ଗୁପ୍ତଚର ସଂଗ୍ରହ କରିବା।
SWAT ଏବଂ ଦିଲ୍ଲୀ ପୋଲିସ
୨୬/୧୧ ପରେ SWAT-DP ଗଠନ ହେଲା । ଏଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରକାରର କମାଣ୍ଡୋ, ଯେଉଁମାନେ ନ୍ୟାସନାଲ ସିକ୍ୟୁରିଟି ଗାର୍ଡ ଅଧୀନରେ କଠୋର ତାଲିମ ନିଅନ୍ତି । ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ମୁକାବିଲା କରିବା ସେମାନଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ୟ୍ୟ। SWAT ଦଳର ସଦସ୍ୟମାନେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କକ୍ଷ ତଳେ କାମ କରନ୍ତି । ସୁରକ୍ଷା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏ୨୦ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ SWAT କମାଣ୍ଡୋ ମଧ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଦିଲ୍ଲୀ ପୋଲିସ ମଧ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହାର ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବ। ଦିଲ୍ଲୀ ପୋଲିସ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଅଛି। ଦିଲ୍ଲୀର ଜାତୀୟ ରାଜଧାନୀ ଅଞ୍ଚଳର ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାର ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଲ୍ଲୀ ପୋଲିସକୁ ଦିଆଯାଇଛି। ଉଓଇ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ ଏଜେନ୍ସି ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ଏହି ଏଜେନ୍ସି ହେଉଛି ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରର ଗୁପ୍ତଚର ଏଜେନ୍ସି । ଏହି ଏଜେନ୍ସି ଦେଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମିଶନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରି ଦେଶକୁ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ କାର୍ୟ୍ୟ କରିଥାଏ।
MI6 (SIS)
ଏହି ସୁରକ୍ଷା ଏଜେନ୍ସି ଯୁକ୍ତରାଜ୍ୟ (ୟୁକେ) ର ଅଟେ । ଏହି ଏଜେନ୍ସି ସିକ୍ରେଟ୍ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ ସେବା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ଏହି ଏଜେନ୍ସି ଗୁପ୍ତଚର ସଂଗ୍ରହ, ବିଦେଶରେ ଗୁପ୍ତ ଅପରେସନ୍ କରିବା ପାଇଁ କାର୍ୟ୍ୟ କରେ।
MSS
RAW, ISI, MI-6, CIA ଭଳି ଚାଇନାର ଗୁପ୍ତ ଏଜେନ୍ସି ହେଉଛି MSS, ଯାହାକୁ ରାଜ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ କୁହାଯାଏ। ୧୯୮୩ ରେ ଏହି ଏଜେନ୍ସି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହାର କାର୍ୟ୍ୟ ଅନ୍ୟ ଏଜେନ୍ସି ପରି ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ମଧ୍ୟ ଅଟେ ।