ଭୁବନେଶ୍ୱର/ଆଦର୍ଶ ରାଉତ: ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଲାଇବ୍ରେରୀ ପ୍ରଫେସନାଲମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ତଥା ବିଭିନ୍ନ ଓପନ ସୋର୍ସ ଟୁଲ ଏବଂ ସଫ୍ଟୱେୟାର ଉପରେ ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଅଫ୍ ଭାରତୀୟ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (ଆଇଆଇଟି) ଭୁବନେଶ୍ୱରର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଏକ ପାଞ୍ଚ ଦିନିଆ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମର ଆୟୋଜନ କରିଛି। କୋହା ଏବଂ ଡିସ୍ପେସ ପରି ସଫ୍ଟୱେୟାର ଉପରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଏହି ତାଲିମ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମଟି ସଂଯୋଜିତ ହୋଇଥିଲା। ଆଇଆଇଟି ଭୁବନେଶ୍ୱର ପକ୍ଷରୁ ଏହି ବିଷୟ ଉପରେ ଆୟୋଜିତ ଏହି ପ୍ରଥମ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମ ୩ ଜୁନ୍ ରୁ ୭ ଜୁନ୍ ୨୦୨୪ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ଦେଶର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡିକର ପ୍ରାୟ ୩୦ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀଙ୍କୁ ବ୍ୟବହାରିକ ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ ସହ ଏହି ସମ୍ପର୍କରେ ବିସ୍ତୃତ ବିଚାର ବିମର୍ଶ କରାଯାଇଥିଲା।
ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମକୁ ଉଦ୍ଘାଟନ କରି ଆଇଆଇଟି ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଡିନ୍-ଜାରି ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଫେସର ଭି. ପାଣ୍ଡୁ ରଙ୍ଗା କହିଛନ୍ତି: “ଗତିଶୀଳ ତଥା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବିକାଶଶୀଳ ଡିଜିଟାଲ୍ ଯୁଗରେ, ଓପନ୍-ସୋର୍ସ ଉପକରଣ ଲାଇବ୍ରେରୀ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟର ଭୂମିକା ଅପରିହାର୍ୟ୍ୟ ହୋଇପାରିଛି। ଏହି ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ସୂଚନାକୁ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକରଣ କରେ ନାହିଁ ବରଂ ଉତ୍ସଗୁଡ଼ିକୁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଏବଂ ଦକ୍ଷତାର ସହିତ ପରିଚାଳନା କରିବାକୁ ଲାଇବ୍ରେରୀଗୁଡ଼ିକୁ ସଶକ୍ତ କରେ। ଏହି କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଏବଂ ସୂଚନା ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରଫେସନାଲମାନଙ୍କୁ ଏହି ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥାପନ ଏବଂ ବ୍ୟବହାରରେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ହେବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ, ଜ୍ଞାନ ବିସ୍ତାର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଗୁଣାତ୍ମକ ବୃଦ୍ଧିକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବ। ସ୍ୱାଗତ ଭାଷଣରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଲାଇବ୍ରେରୀର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଡକ୍ଟର ଶଶୀଧର କୋଣ୍ଡାରାଜୁ କହିଛନ୍ତି: “ଏହି ତାଲିମ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମଟି ଲାଇବ୍ରେରୀ ପ୍ରଫେସନାଲମାନଙ୍କୁ ପ୍ରାକ୍ଟିକାଲ୍ ଅନୁଭୂତି ପ୍ରଦାନ ତଥା ବିଭିନ୍ନ ଆଧୁନିକ ଓପନ ସୋର୍ସ ଲାଇବ୍ରେରୀ ପରିଚାଳନା ସଫ୍ଟୱେୟାର ଏବଂ କୋହା ଏବଂ ଡିସ୍ପେସ ପରି ଉପକରଣରେ ଦକ୍ଷତା ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି। ଏହା ପରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ଏହି ସିଷ୍ଟମଗୁଡ଼ିକୁ କାର୍ୟ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୋଇପାରିବେ ବୋଲି ଆମେ ଆଶା କରୁଛୁ।”
ଉଦଘାଟନୀ ବକ୍ତବ୍ୟରେ ଆଇଆଇଟି ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଡେପୁଟି ଲାଇବ୍ରେରିଆନ ଡକ୍ଟର ବିଭୁତି ଭୂଷଣ ସାହୁ କହିଛନ୍ତି: “ଲାଇବ୍ରେରୀ ପ୍ରଫେସନାଲମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଲାଇବ୍ରେରୀ କାର୍ୟ୍ୟର ପରିଚାଳନା ଏକ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଉପାଦାନ। ଲାଇବ୍ରେରୀକୁ ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ କରିବା ଏବଂ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ମାଲିକାନା ସଫ୍ଟୱେର୍ ମହଙ୍ଗା ହୋଇଥିବାବେଳେ ଓପନ୍-ସୋର୍ସ ସଫ୍ଟୱେର୍ ଲାଇବ୍ରେରୀ ପରିଚାଳନାକୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ କରିଛି ଜ୍ଝ ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ, ଆଇଆଇଟି ଭୁବନେଶ୍ୱରର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପାଠାଗାର ଏହି ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକର ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଜ୍ଞାନକୁ ସାରା ଦେଶରେ ଲାଇବ୍ରେରୀ ପ୍ରଫେସନାଲମାନଙ୍କ ସହ ବାଣ୍ଟିବାକୁ ଆଗେଇ ଆସିଛି। ” ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇପାରେ ଯେ ଆଇଆଇଟି ଭୁବନେଶ୍ୱରର ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ଲାଇବ୍ରେରୀ ହେଉଛି ଦେଶର ଏକ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ଲାଇବ୍ରେରୀ, ଯାହା ଓପନ୍ ସୋର୍ସ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକୁ ସଂସ୍ଥାପନ, କାର୍ୟ୍ୟକାରୀ ଏବଂ ସଫଳତାର ସହ ପରିଚାଳନା କରି ଏହାର ଉପଭୋକ୍ତାମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ତମ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ସୂଚନା ବିସ୍ତାର ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଛି। ପ୍ରଫେସର ମନୋରଂଜନ ଶତପଥୀ, ପ୍ରଫେସର, ସିଏସଇ, ଆଇଆଇଟି ଭୁବନେଶ୍ୱର; ଡକ୍ଟର ନରେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସାହୁ, ଆସୋସିଏଟ୍ ପ୍ରଫେସର, ଆଇଆଇଟି ଭୁବନେଶ୍ୱର; ଆଇଆଇଟି ଖଡ଼ଗପୁରର ସହକାରୀ ଲାଇବ୍ରେରିଆନ ଶ୍ରୀ ହେମନ୍ତ କୁମାର ବିଶ୍ୱାଳ; ଆଇଆଇଟି ଭୁବନେଶ୍ୱର ଡେପୁଟି ଲାଇବ୍ରେରିଆନ ଡକ୍ଟର ବିଭୁତି ଭୂଷଣ ସାହୁ ଏବଂ ସହକାରୀ ଲାଇବ୍ରେରିଆନ, ଡକ୍ଟର ଶମ୍ଭୁନାଥ ସାହୁ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀଙ୍କୁ ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ। ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ନାଇଜର ଲାଇବ୍ରେରୀକୁ ଏକ ଭ୍ରମଣର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମର ଉଦଯାପନୀ ଅଧିବେଶନରେ ଡିନ୍-ଛାତ୍ର ବ୍ୟାପାର ଡକ୍ଟର ରାଜେଶ ରୋଶନ ଦାଶ ଏବଂ ସିଇଓ-ଆଇଆଇଟି-ବିବିଏସ୍ ରିସର୍ଚ୍ଚ ପାର୍କ ତଥା ସଂଯୋଜକ-ଆଲୁମିନି ଆଫେୟାର୍ସ ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମ୍ପର୍କ ଡକ୍ଟର ଶୁଭଙ୍କର ପତି ଯୋଗ ଦେଇ ଓପନ ସୋର୍ସ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଦିଗରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଲାଇବ୍ରେରୀର ପଦକ୍ଷେପର ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମର ଅଭିଜ୍ଞତା ବିଷୟରେ ବ୍ୟକ୍ତ କରି, ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀମାନେ ଓପନ ସୋର୍ସ ଲାଇବ୍ରେରୀ ପରିଚାଳନା ସଫ୍ଟୱେୟାରର ବିଭିନ୍ନ ଦିଗ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ମିଳିଥିବା ଜ୍ଞାନର ଗୁଣବତ୍ତା ଏବଂ ବୈଷୟିକ କୌଶଳ ବିଷୟରେ ସେମାନଙ୍କର ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ, ଯାହାକି ସେମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ନିଜେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ଭାବେ କାର୍ୟ୍ୟକାରୀ କରିପାରିବେ।